De neusademhaling is gezonder dan door de mond ademen. Maar we zijn ons vaak niet bewust van hoe we ademen. Toch is het belangrijk om hier op te letten, omdat het een grote invloed op onze gezondheid heeft. Ademen door de mond vergroot het risico op gezondheidsproblemen. Je mond is daar namelijk helemaal niet voor ontworpen.

Neusademhaling 

Er zijn veel mensen die eigenlijk de hele tijd door hun mond ademhalen. Dat lijkt niet zo’n probleem. Het is toch ook een gat waar je lucht door naar binnen kunt halen? Maar de mond is hier helemaal niet geschikt voor. Hij mist de fijngevoelige en zeer functionele onderdelen die de neus heeft.

Als je naar de dierenwereld kijkt, zul je ook geen dieren tegenkomen die door de mond ademen (op de hond na dan, maar die doet dat alleen als hij zichzelf moet afkoelen). Bij dieren betekent ademen door de mond, dat er een probleem is met de gezondheid. Waarom zou dat bij mensen anders zijn?

Je mond is bedoeld voor eten, daarom heb je er ook tanden en een tong in zitten. Ook kunnen we inmiddels goed praten, en voor onze stem hebben we wel lucht nodig. Maar voor het merendeel is de neus het orgaan dat speciaal geschapen is om mee adem te halen. Dat kun je ook zien aan het ontwerp van de neus, die alle onderdelen heeft voor een gezonde neusademhaling.

Onderdelen van de neus die helpen bij de ademhaling:

• Neusslijmvlies
• Trilharen
• Reukreceptoren

Ondanks dat de neus zo geniaal ontworpen is voor de ademhaling, schakelen veel mensen onbewust over op ademen door de mond en vergeten ze dat de neusademhaling bestaat. De Russische arts Buteyko heeft jarenlang onderzoek gedaan naar de redenen waarom we dit zijn gaan doen en de gevolgen hiervan. Want ademhalen door de mond is niet zomaar een onschuldig gegeven. Het brengt mogelijk ernstige gevaren voor de gezondheid met zich mee.

Ademen door de mond

Van nature zou de mens door zijn neus ademhalen, net als alle andere levende wezens die zuurstof nodig hebben. Toch haalt een groot percentage mensen adem door de mond.

De mondademhaling brengt enkele nadelen met zich mee:

• Geen filter: je neus filtert de lucht, zodat je minder bacteriën en virussen inademt. Als je door je mond ademt, komt de lucht ongezuiverd en ongefilterd je longen binnen.
• Uitdroging: zowel je mond, tanden en tandvlees als je lichaam (dorst) droogt snel uit.
• Geen verwarming: via je mond wordt de lucht niet verwarmd voor deze het lichaam in komt.
• Ophoping van slijm: door de mondademhaling hoopt slijm zich op in je neus en daar kunnen bacteriën zich gaan vormen.
• Minder slikken: als je via je neus ademt, slik je zo’n 150 keer per uur. Als je via de mond ademt, wordt dit veel minder. Slikken is nodig om vocht uit het oor af te voeren en als dit niet gebeurt, kun je last krijgen van vochtophoping in je oor.
• Je ruikt de lucht niet zo goed en mist daardoor belangrijke informatie.
• De mondademhaling werkt chronische hyperventilatie in de hand.

Ademen door de mond brengt dus veel nadelen met zich mee. Zijn er ook voordelen aan? Het kan zijn dat het lijkt alsof je zo beter ademhaalt, alsof je meer zuurstof binnenkrijgt. Maar dat is een bedrieglijk gevoel, het klopt namelijk niet. Door de mond adem je vaak snel en diep en dat komt neer op chronische hyperventilatie.

Chronische hyperventilatie

Mensen die door de mond ademen, hebben daardoor vrijwel allemaal last van chronische hyperventilatie. Dokter Buteyko heeft daar uitgebreid onderzoek naar gedaan. Het houdt in dat je te snel en te diep ademhaalt. Zelfs in rust is je ademhaling te snel. Als je door je neus ademt, is hyperventilatie bijna onmogelijk.

Deze manier van ademhalen brengt allerlei gezondheidsklachten met zich mee. Hoe kan het zo zijn dat door de mond ademen zo ongezond is? Zuurstof en CO2, de twee belangrijkste gassen die bij de ademhaling een rol spelen, spelen een grote rol binnen het lichaam. Om je lichaam gezond te houden, is het nodig dat deze en andere gassen niet teveel afwijken van de standaard. Gebeurt dat wel, dan raken alle processen van slag. En dat gebeurt dus als je last hebt van chronische hyperventilatie.

Zoals je vast wel weet, haal je adem om zuurstof in je lichaamscellen te krijgen. Als alles goed gaat, neem je tijdens een inademing zuurstof op. Dit gaat via je longen naar de rode bloedcellen. Het stofje hemoglobine neemt de zuurstof op en transporteert het naar een willekeurig orgaan dat het nodig heeft. De rode bloedcel is klaar om de zuurstof aan een cel af te geven. Daar is CO2 voor nodig. Bij elke ademteug gebeurt dit. Je kunt bedenken, dat als je op een dag 20.000 keer ademhaalt, een verstoring zoals chronische hyperventilatie, erg veel invloed op je lichaam zal hebben.

Gevolgen van chronische hyperventilatie

Bij een normale ademhaling krijgen je cellen alle zuurstof die ze nodig hebben. Maar haal je te snel en te diep adem, dan gaat het anders. Je ademt heel veel zuurstof in, meer dan nodig is. Je lichaam neemt het wel op en al die zuurstof komt in je rode bloedcellen terecht. Maar bij het uitademen, stoot je CO2 uit, en dat wordt ook in grotere hoeveelheden uitgestoten dan normaal. Voor al die zuurstof is niet genoeg kooldioxide in je bloed. De zuurstof in de rode bloedcellen kan niet afgegeven worden.

Door snel en diep ademhalen, ontstaat dus een tekort aan zuurstof. Dat is precies het omgekeerde van wat je zou denken. De cellen in je lichaam hebben zuurstof nodig en vaak ontstaat er een vicieuze cirkel. Je lichaam voelt dat het meer zuurstof nodig heeft en daardoor ga je alleen maar sneller ademen. Maar ook dit mag niet baten.

Het tekort aan zuurstof kan verschillende gevolgen hebben. Niet iedereen reageert hetzelfde en daardoor zijn er ook een verscheidenheid aan ziektes, die verbonden kunnen zijn aan chronische hyperventilatie. Zo kun je last krijgen van allergische reacties, luchtwegproblemen (zoals astma, COPD, verkoudheid), maar ook concentratieproblemen, een hoge bloeddruk, eczeem of slaapproblemen.

Door de chronische hyperventilatie zal je lichaam constant in gevecht zijn om te proberen de disbalans te herstellen. Als verdedigingsmechanisme kan je lichaam zorgen voor ontstekingen of een excessieve productie van slijm in je luchtwegen. Daarmee probeert je lichaam ervoor te zorgen dat je minder diep zal ademhalen. Je kunt hieraan zien dat je lichaam een intelligent systeem is. Helaas reageren we er meestal niet adequaat op.

Het is nodig dat je een andere manier van ademhalen aanleert. Ga je ademhalen via de neus, dan is dat al een belangrijke stap voorwaarts.

Neusademhaling: ondersteunt je gezondheid

De neusademhaling is het beste voor je gezondheid. Zelfs bij inspanning is het niet nodig door de mond te ademen. Het is een kwestie van gewenning om altijd door de neus te ademen. Je zult merken dat je gezondheid erop voor zal gaan.

De neus heeft een belangrijke functie voor de ademhaling:

• Warmt de lucht op: Dit is vooral bij kouder weer nodig. Het inademen van koude lucht kan de luchtwegen irriteren en het koelt je lichaam onnodig af. Door via de neus te ademen wordt de lucht alvast opgewarmd.
• Filteren van de lucht: In de neus zitten heel veel kleine trilhaartjes, die stofdeeltjes, pollen en chemicaliën, maar ook bacteriën en schimmels tegen kunnen houden. Dat helpt om het risico te verkleinen dat je ziek wordt of ongezonde deeltjes inademt.
• Vochtig maken van de lucht: De neus voegt vocht toe aan de lucht, wat ervoor zorgt dat je minder uitdroogt door je ademhaling.
• Meer stikstofoxide: bij het inademen voegt het neusslijmvlies extra stikstofoxide aan de ingeademde lucht toe. Dit ondersteunt je weerstand, want het verzwakt bacteriën en virussen die ondanks alles in de longen terecht komen. Deze stikstofoxide is ook een belangrijk vaatverwijdend gas.
• Neusademhaling helpt je ademhaling kalmeren: ademen via de neus beperkt vanzelf al de hoeveelheid zuurstof die je kunt inademen. Je gebruikt ook sneller je buik om te ademen.

De vele voordelen van neusademhaling

Ademhalen via de neus zorgt ervoor dat de weg die de ingeademde lucht heeft afgelegd, langer is dan als dit via de mond ging. Dat is van belang, vanwege het feit dat er altijd wat lucht in de longen achterblijft. Dit helpt om wat warme en vochtige lucht achter te houden, die helpt de verse lucht op temperatuur te brengen. Het helpt ook het belangrijke stikstofoxide in de juiste concentratie te houden. Ook in de neus blijft wat oude lucht achter en die heeft dezelfde functie. Adem je via de mond, dan heb je dit voordeel niet. Er blijft dan minder oude lucht achter.

Oorzaken van chronische hyperventilatie

Waarom lijden we dan massaal aan chronische hyperventilatie? Het is een vraag waar niet een eenduidig antwoord op is te geven. Ook in de tijd van dokter Buteyko (begin jaren twintig van de vorige eeuw), zag hij toen al dat mensen steeds vaker de mondademhaling gebruikten en daardoor last kregen van chronische hyperventilatie. Hij wees de volgende oorzaken aan:

• Meer stress in ons dagelijks leven en het niet uiten daarvan.
• Steeds vaker wordt het idee verspreid dat diep ademhalen zorgt voor meer zuurstof.
• Mensen bewegen te weinig.
• Te warme huis-, werk- en slaapkamers
• Bij sporten wordt door de mond geademd.
• Met open mond slapen.
• Slechte houding: in elkaar gezakt zitten.

Heb jij last van chronische hyperventilatie?

Vraag jij je nu af of je last hebt van chronische hyperventilatie? Je kunt het merken door te letten op de volgende kenmerken:

• Je haalt adem door je mond
• Je kunt je ademhaling horen, ook als je in rust bent
• Je haalt adem met je borstkas, niet met je buik
• Je zucht regelmatig diep
• Als je iets wilt zeggen, haal je eerst diep adem

Je kunt ook een testje doen om na te gaan of je hyperventileert. Dat is de CP test. Met deze test onderzoek je hoe goed je lichaam voorzien wordt van zuurstof. Je vindt de test via deze link.

Ademen volgens Buteyko

Een gezonde ademhaling kun je leren. De Buteyko ademtechniek geeft je de mogelijkheid om voortaan de neuademhaling toe te passen en langzamer te gaan ademhalen. Met deze techniek leer je per ademhaling meer zuurstof op te nemen, en kun je toch rustig en ontspannen ademen. Het is de meest natuurlijke manier van ademhalen. Iedereen kan deze manier van ademhalen leren. Het is technisch gezien niet moeilijk. Maar het kan wel tijd en energie kosten, want het bijna onbewuste proces van ademhalen verander je niet zomaar.

Hoe buteyko helpt je gezondheid te verbeteren

Besteed je tijd en aandacht aan je ademhaling, dan kun je na enige tijd merken dat je klachten verminderen. De Buteyko ademhaling zorgt ervoor dat je meer zuurstof krijgt in al je lichaamscellen. Dit kan vérstrekkende gevolgen hebben. De balans tussen zuurstof en CO2 herstelt zich, je hormoonspiegel stabiliseert, de spanning in je lichaam neemt af. Zo kan het zijn dat je bijvoorbeeld merkt dat je beter gaat slapen, minder gestrest bent en veel meer energie krijgt. Verkoudheid lost op, ontstekingen verdwijnen. Het toepassen van de Buteyko ademhaling kan verrassende effecten hebben.

Chronische klachten kunnen steeds verder afnemen door de Buteyko ademhaling toe te passen. Het is mogelijk dat als je medicatie nam, voor bijvoorbeeld astma, dat je deze kunt gaan afbouwen. Dit gebeurt altijd in overleg met je eigen arts. Door de Buteyko ademhaling zul je je meer ontspannen voelen. Veel klachten brengen angsten met zich mee: de angst voor een astma aanval of dat je je weer benauwd zult voelen. Doordat je meer controle krijgt over je ademhaling, wordt ook dit minder.

Denk je ook dat deze natuurlijke manier van ademhalen jou kan helpen? Heb je klachten en vraag je je af of de Buteyko ademhaling deze kan verlichten? Probeer het uit. Wij starten regelmatig nieuwe cursussen op onze locatie in Amstelveen. Volg de link om meer te weten te komen.