15 Voordelen van een gezonde ademhaling

Ademhalen. Waarom zou je daar over na gaan denken? Het is toch iets dat gewoon “vanzelf” gaat, automatisch, daar zorgt je lichaam wel voor? Deels is dat ook zo. Maar er kunnen wel degelijk problemen ontstaan door de manier waarop je ademhaalt. Er is zoiets als een verkeerde ademhaling.

Er is dus ook een goede, gezonde ademhaling. Dat is een ademhaling die je lichaam voedt en van alle energie voorziet die het nodig heeft. Je kunt er bijvoorbeeld astmaklachten mee verlichten, dieper door slapen en een sterker immuunsysteem krijgen. Het is dus toch iets om even bij stil te staan en te bedenken of het de moeite waard is om ervoor te zorgen dat jij ook gezond gaat ademhalen. Lees in dit artikel alles over de 15 voordelen van een gezonde ademhaling.

Het belang van de ademhaling

Misschien vraag ook jij je af, waarom je je zou bezighouden met je ademhaling? Heb je er wel eens bij stil gestaan, dat je op een dag gemiddeld 20.000 keer ademhaalt? Al deze ademhalingen zijn belangrijk. Ze brengen zuurstof naar de cellen van je lichaam, zodat je organen kunnen functioneren.

De manier waarop je ademhaalt, bepaalt voor een groot deel hoe gezond je lichaam is, want al je cellen hebben zuurstof nodig. Ze kunnen nauwelijks een moment zonder. Het is echt een levensbepalend proces. Je lijf kan enkele weken zonder voeding, je kunt zelfs een paar dagen zonder drinken. Zonder zuurstof kan je lichaam echter maar vier minuten overleven. Daarna ontstaat er blijvende schade.

Hieruit blijkt wel dat een goede zuurstofvoorziening van groot belang is. Je wilt er dus voor zorgen dat je op een gezonde manier ademhaalt. Maar wat houdt dat in?

Een gezonde ademhaling

Over veel processen binnen het lichaam heb je niks te zeggen. Je spijsvertering, wat je lever doet en hoe je hart klopt (tenminste, de meeste mensen hebben daar geen invloed op). Maar de ademhaling is bijzonder, omdat je ook zelf kunt ingrijpen in je ademhaling. Je kunt je adem inhouden, je kunt gaan hijgen of heel diep in- en uitademen. Ook wordt de ademhaling beïnvloedt door hoe je je voelt. Stress zorgt voor een snelle ademhaling, terwijl ontspanning zorgt voor meer rust tijdens het ademen.

Dit semi-bewuste proces kan dus verstoord raken door je eigen ingrijpen en door hoe je in het leven staat. Als je langdurig gespannen bent kan je ademhaling oppervlakkig worden of juist te snel. Soms houd je onbewust je adem in en ga je plots diep inademen. Als je hier last van hebt, dan kun je gerust zijn. Je bent niet de enige. Een groot percentage van de mensen heeft last van chronische hyperventilatie. Dat betekent dat je te snel en te diep ademhaalt.

Dokter Buteyko deed in de jaren vijftig van de vorige eeuw onderzoek naar de ademhaling. Hij kwam er achter dat je met behulp van de ademhaling veel gezondheidsklachten kon verbeteren. Hij ontwikkelde de Buteyko methode van ademhalen. Volgens Buteyko was het van belang om altijd door je neus adem te halen en minder diep en snel te ademen.

Als je via de neus ademhaalt, zal dit gelijk leiden tot een rustiger ademhaling. Je ademt dan minder snel en minder diep. Door zijn methode te volgen kun je leren om per ademteug meer zuurstof op te nemen. Zo krijgen de cellen van je lichaam alle zuurstof die ze nodig hebben.

Wat chronische hyperventilatie met je lichaam doet

Nu je weet wat een gezonde ademhaling inhoudt, is het handig om te weten waarom het van belang is om deze te leren. Chronische hyperventilatie pleegt een aanslag op je lichaam. Veel klachten waar mensen mee rondlopen worden behandelt met medicatie of er wordt gezegd dat je er maar mee moet leren leven. Maar weinig artsen beseffen dat een verkeerde ademhaling de achterliggende oorzaak is.

Wat er in je lichaam gebeurt bij een te snelle en diepe ademhaling, is het volgende. Op het moment dat je diep inademt, neem je zuurstof op. Adem je uit, dan stoot je CO2 uit. In je lichaam zijn deze twee gassen normaal gesproken in balans, maar dat verandert als je verkeerd ademhaalt.

De zuurstof die je ingeademd hebt, komt via de longen in het bloed terecht. Het wordt opgenomen door de rode bloedcellen, door middel van het stofje hemoglobine. Via het bloed reist de zuurstof naar de cellen die het nodig hebben. Eenmaal bij de cel aangekomen, moet het hemoglobine de zuurstof afgeven. Daar is CO2 voor nodig. Maar daar ontstaat het probleem.

Doordat je diep uitgeademd hebt, is er teveel CO2 verloren gegaan. Je hebt dus wel zuurstof in je bloed, je kunt het alleen niet gebruiken. Het gebrek aan zuurstof in je organen zorgt voor stress. Het lichaam kan niet optimaal functioneren en daardoor kunnen er klachten ontstaan.

Klachten door een verkeerde ademhaling:

• Hoofdpijn (ook migraine)
• Allergieën
• Angst en paniek
• Slaapproblemen
• Astma
• COPD
• ADHD
• Gevoelig voor stress
• Hoge bloeddruk

Het gebrek aan zuurstof zorgt ervoor dat er een groot aantal processen in het lichaam verstoord raken. Zo zal het immuunsysteem reageren op stoffen, waar het eigenlijk niet op moet reageren. Daardoor kan er astma ontstaan, hooikoorts en allergieën. De reacties kunnen mild beginnen, maar als het achterliggende probleem niet wordt aangepakt, zullen deze steeds heftiger kunnen worden. Ook COPD is een klacht die hierdoor veroorzaakt wordt.

Tijdens het slapen liggen veel mensen op hun rug, waardoor de mond open zakt. Dit werkt over het algemeen een nog diepere ademhaling in de hand, waardoor chronische hyperventilatie ontstaat. Dat kan een reden zijn waarom je onrustig slaapt. Het kan ook snurken en slaapapneu veroorzaken. De ademhaling kan dus heel goed zorgen voor een onrustige slaap.

De ademhaling heeft invloed op alle processen in je lichaam, elk onderdeel is er afhankelijk van: je weerstand, je hormoonspiegel, je spijsvertering, het herstel van spieren en zenuwen, en de werking van je hersenen. Het mag wel duidelijk zijn dat een gezonde ademhaling veel kan betekenen voor hoe je je voelt, zowel fysiek als mentaal.

15 voordelen van gezonde ademhaling

Als je een andere, gezonde manier van ademhalen kunt leren, dan ondersteun je je lichaam. Het heeft veel voordelen om de Buteyko ademhaling te leren. Hier volgen de 15 voordelen van een gezonde ademhaling.

1. Verkleinen van kans op astma

Chronische hyperventilatie veroorzaakt een afname van CO2 in het bloed. Niet alleen zuurstof heeft een functie in het lichaam, ook CO2 speelt een belangrijke rol. Een te laag niveau van CO2 zorgt ervoor dat het gladde spierweefsel (dat rondom je luchtwegen zit) gaat samentrekken. Hierdoor voel je je benauwd als je astma hebt.

Ook ontstaan er ontstekingsreacties, doordat het immuunsysteem in de stress schiet. Er wordt overmatig slijm geproduceerd, je hebt last van hoesten en niezen. Dit alles maakt ademhalen moeilijk. De reactie van astma patiënten is om juist te proberen dieper adem te halen. Dit werkt helaas averechts. Het probleem blijft bestaan.

Een gezonde, rustige ademhaling brengt je CO2 en zuurstof weer in balans. Je immuunsysteem komt tot rust en de klachten van astma kunnen voor een groot deel of zelfs helemaal verdwijnen. Je krijgt weer ruimte om adem te halen. Als je medicatie gebruikt vanwege de astma klachten, kun je in overleg met je arts kijken of deze verlaagd kunnen worden.

2. Gezonde bloeddruk

De bloeddruk geeft aan met hoeveel kracht je bloed tegen de wanden van de slagaderen stuwt. Het wordt gemeten in millimeters kwik (mmHg). Er is geen ideale bloeddruk, maar wel zijn er grenzen aangegeven voor een maximale bloeddruk. Je hebt een bovendruk (de systolische druk, die gemeten wordt als de linker hartkamer zich samentrekt), dit is het hoogste getal. De onderdruk (of diastolische druk, deze wordt gemeten als het hart zich ontspant tussen twee slagen in) is het laagste getal. De boven- en onderdruk zouden respectievelijk niet hoger moeten zijn dan 140 en 90 mmHg.

Een te hoge of te lage bloeddruk kan veroorzaakt worden door chronische hyperventilatie. Het gebrek aan zuurstof en CO2 veroorzaakt het samentrekken van het gladde spierweefsel. In dit geval ligt dat om de slagaders heen en het zorgt ervoor dat de vaten vernauwen, wat de bloeddruk verhoogt.

Omdat elk lichaam anders reageert, kan het lichaam ook reageren met een te lage bloeddruk. Het is een verdedigingsmechanisme om te proberen de ademhaling te vertragen. Dit doet het lichaam om de balans van CO2 en zuurstof te herstellen.

De Buteyko ademhaling kan voor beide klachten gebruikt worden. Omdat het ervoor zorgt dat alle cellen weer van voldoende zuurstof worden voorzien, kan het lichaam weer ontspannen. De hartslag normaliseert en de bloeddruk komt weer uit de gevarenzone. Als je deze manier van ademhalen blijft toepassen,zul je merken dat je bloeddruk beter op het juiste peil blijft.

3. Sterker immuunsysteem

Je weerstand kan overgevoelig worden, door een te snelle en te diepe ademhaling. Het gebrek aan CO2 zorgt ervoor dat je bloed minder zuur wordt. Dat heeft invloed op de samenstelling van je bloed, en daarmee op de enzymen, vitamines en mineralen. Dat niet alleen, ook zorgt het voor een toename van histamine in je bloed. Hierdoor raakt je immuunsysteem helemaal van slag.

Mensen die chronisch hyperventileren merken vaak dat hun weerstand minder is. Ze zijn sneller verkouden en grieperig, maar lopen ook het risico op allergieën en hooikoorts. Normaal gesproken is het niet de bedoeling dat je immuunsysteem op elke prikkel reageert. Maar nu ziet het elk onschuldig deeltje als indringer en kun je last krijgen van benauwdheid of huidproblemen, zoals eczeem.

Veel van deze klachten kunnen verminderen door een gezonde en rustige ademhaling. Deze brengt je bloedwaarden weer in balans, waardoor het immuunsysteem zijn werk weer op een normale manier kan doen. Daardoor reageer je niet zo vaak meer allergisch en is je lichaam in staat zich te verweren tegen virussen en bacteriën.

4. Meer energie

De adem is de energieleverancier van het lichaam. Een goede toevoer van zuurstof is belangrijk voor al je organen en dus ook je spieren. Om lekker actief te kunnen zijn, zul je goed moeten ademhalen. Mensen denken tegenwoordig dat ze juist diep moeten inademen, om veel zuurstof binnen te krijgen. Dat ze daarmee hun lichaam veel energie geven. Het is precies omgekeerd.

Volgens dokter Buteyko kun je beter langzaam, door de neus ademhalen; dit helpt voorkomen dat je teveel CO2 uitademt. Adem je volgens zijn methode, dan neem je genoeg zuurstof op en is er voldoende CO2 om je cellen van zuurstof te voorzien. Je zult je elke dag weer uitgerust en energiek voelen.

5. Betere nachtrust

Chronische hyperventilatie veroorzaakt allerlei verschillende problemen in het lichaam. Kort gezegd voelt je lichaam er constant stress door. Ook je hersenen, die lijden onder een tekort aan zuurstof, raken overprikkeld. Dit maakt dat je je vaak opgejaagd en onrustig voelt, zonder dat je eigenlijk weet waarom. Ook ‘s nachts zul je dit voelen en het kan er voor zorgen dat je slecht slaapt.

Dit kan zich uiten door vaak wakker worden ‘s nachts. Je ligt te woelen, maar kan de slaap niet makkelijk vatten. Je kunt problemen hebben met in slaap vallen of juist veel te vroeg wakker worden. Daarbij komt nog, dat chronische hyperventilatie als je slaapt, vaak nog erger wordt. Veel mensen slapen op hun rug, waardoor hun mond openvalt. De ademhaling is bij rugslapers ook nog dieper.

Als je leert om rustiger adem te halen, zul je merken dat je slaap hierdoor sterk zal verbeteren. Ook ‘s nachts kun je leren je mond dicht te houden (wat gemakkelijker gaat als je je went op je zij of buik te slapen). Als je gezond ademhaalt verdwijnt de stress uit je lijf en zul je heerlijk diep kunnen slapen. Je energieniveau overdag zal ook een stuk verbeteren.

6. Soepele spijsvertering

Er zijn veel mensen met spijsverteringsproblemen. Deze kunnen mild zijn, maar ook behoorlijk ingrijpend. Je kunt je dieet aanpassen of medicijnen nemen die de symptomen bestrijden, maar beter is het om te proberen je ademhaling tot rust te brengen.

Een te diepe ademhaling kan ervoor zorgen dat je spijsvertering niet naar behoren werkt. Veel gehoorde klachten, zoals diarree, constipatie of reflux, ontstaan door het uit balans zijn van zuurstof en CO2 en de stress die dat met zich meebrengt. Kies voor een methode die bij je lichaam past en leer de ademhaling volgens Buteyko. Niet alleen zul je minder problemen met de spijsvertering hebben, maar zul je je fitter voelen, omdat je de voedingsstoffen uit je eten beter op kunt nemen.

7. Minder stress

Zoals je eerder al kon lezen, veroorzaakt chronische hyperventilatie stress in het lichaam. De organen functioneren hierdoor minder goed. Ook de hersenen hebben hier last van. Ze raken overprikkeld en dat merk je doordat je in toenemende mate last krijgt van angsten. Waar je normaal gesproken rustig kon nadenken of zaken kon relativeren, zul je nu sneller in paniek raken. Mensen hebben de rust niet om zich te concentreren, hebben moeite om overzicht te houden.

Gelukkig is daar een oplossing voor. Door over te schakelen op de neusademhaling, ga je vanzelf minder diep en snel ademhalen. Als je de Buteyko ademhaling leert, krijgt het brein de zuurstof die het nodig heeft om adequaat te functioneren. Angstaanvallen zullen daardoor sterk verminderen, je voelt je rustiger en beter in staat om te gaan met wat op je pad komt.

8. Minder kans op griep en verkoudheid

Adem jij te diep en te snel? Dan zul je misschien meer last hebben van verkoudheid en regelmatig griep krijgen. Chronische hyperventilatie zet het lichaam aan tot een verdedigingsmechanisme, waarbij meer slijm in de luchtwegen ontstaat. Je neus raakt verstopt en je krijgt het benauwd.

Een andere reactie is dat je weerstand vermindert. Als er dan een griepvirus heerst, is de kans groot dat je op dat moment ziek wordt. Je immuunsysteem is nodig om ervoor te zorgen dat je lichaam beschermd is tegen virussen. Door de chronische hyperventilatie is die bescherming niet optimaal.

Altijd maar verkouden zijn of griep krijgen is geen pretje. Met de Buteyko ademhaling kun je ervoor zorgen dat je immuunsysteem zijn werk kan doen. Als alle systemen in balans zijn, is je lichaam in staat zichzelf te beschermen. Ook komen de luchtwegen tot rust.

9. Kan helpen om ADHD symptomen te verminderen

Hyperactiviteit komt bij zowel kinderen als volwassenen voor. De symptomen zijn dat mensen moeite hebben met concentreren, een sterke aandrang tot bewegen voelen, snel afgeleid en impulsief zijn. Er worden meestal medicijnen voorgeschreven, om deze symptomen onder controle te krijgen. Maar ook hier kan een andere manier van ademhalen veel verbetering brengen.

Omdat er bij chronische hyperventilatie te weinig zuurstof naar de hersenen komt, zijn deze continu gestrest en overprikkeld. Daarom zorgt een rustige ademhaling, waarbij genoeg zuurstof wordt opgenomen, voor rust in je hoofd. Als alle waardes weer in balans komen, kan het lichaam de belangrijke hormonen en neurotransmitters aanmaken, die nodig zijn voor een goed functioneren van de hersenen. Zowel voor kinderen als volwassenen kan een Buteyko training helpen de klachten van ADHD te verminderen.

10. Minder hooikoorts en allergieën

Als je last hebt van hooikoorts reageert je immuunsysteem op prikkels, waar het eigenlijk niet op zou moeten reageren. In het voorjaar komen er pollen in de lucht, die niet schadelijk zijn voor mensen. Bij hooikoorts ziet je lichaam deze echter als indringers en komt je weerstand in actie. Ook bij een allergie gebeurt dit.

Deze reactie zorgt voor bepaalde klachten, die niet zo prettig zijn. Mensen met hooikoorts krijgen vaak tranende ogen, moeten veel niezen en hebben geïrriteerde luchtwegen. Allergieën kunnen zich op verschillende manieren uiten, dit kunnen luchtwegproblemen zijn, maar ook reacties van de huid of darmen.

Achter al deze klachten schuilt chronische hyperventilatie. Een te snelle en te diepe ademhaling brengt je immuunsysteem van slag. Door op een andere, rustiger manier te leren ademhalen, volgens de Buteyko methode, kun je de klachten doen afnemen. Je lichaam komt weer in balans en dit zorgt er ook voor dat je immuunsysteem tot rust komt.

11. Verkleint kans op migraine

Wie last heeft van migraine, weet dat dit echt iets anders is dan gewone hoofdpijn. Enkele bijzondere kenmerken ervan zijn, dat de pijn zeer hevig is, dat deze meestal aan een kant van het hoofd zit en dat een aanval een dag of zelfs langer kan duren. Vaak zie je ook lichtflitsen en ben je overgevoelig voor licht.

De ademhaling speelt een rol bij veel processen in het lichaam. Als je te diep ademhaalt, krijgen de hersenen te weinig zuurstof. Er ontstaat ook een tekort aan CO2 en dit kan een vernauwing van de bloedvaten veroorzaken. Het lichaam reageert hierop door chemische stoffen aan te maken die vaatverwijdend werken. De bloedvaten gaan daardoor wijder openstaan en dit zorgt voor een grote druk op de hersenen. Op deze manier kan een te diepe ademhaling een migraine aanval veroorzaken.

Het is dus goed mogelijk dat je met een andere manier van ademhalen, migraine aanvallen kunt verminderen of zelfs kunt voorkomen. Door op een gezonde en voedende manier te leren ademhalen, krijgen je hersenen meer zuurstof en blijft het CO2 niveau in balans. Het kost wel even tijd om Buteyko te leren, maar het is wel een mogelijkheid om op een natuurlijke manier je migraine aanvallen aan te pakken.

12. Rustiger slapen zonder snurken

‘s Nachts ontspannen we en hebben we geen zicht op hoe we ademhalen. Het is wel duidelijk dat de ademhaling dieper wordt en dit werkt helaas chronische hyperventilatie in de hand. Vooral als je op je rug slaapt en je mond openvalt, is dit het geval. Dokter Buteyko raadt dan ook aan om op je zij of je buik te slapen. Dan adem je in ieder geval makkelijker door je neus.

Deze diepe ademhaling kan de reden zijn dat je gaat snurken (of zelfs last krijgt van slaapapneu). Het is een reactie van het lichaam op het verlaagde CO2 niveau. De keel zwelt op en gaat trillen. Hierdoor sluit je in een reflex vaak je mond, waardoor je weer rustiger ademhaalt en het CO2 niveau weer zal stijgen.

Daarom is het belangrijk zowel overdag als ‘s nachts de gezonde Buteyko ademhaling te leren. Als je ook tijdens je slaap rustig adem kunt halen, zul je veel dieper kunnen slapen en de hele nacht doorslapen, zodat je ‘s ochtends verfrist zult opstaan. Daar profiteer je de hele dag van!

13. Verbetert je concentratie en geheugen

Omdat chronische hyperventilatie stress in de hersenen veroorzaakt, kun je dit merken in je concentratievermogen en geheugen. Het tekort aan zuurstof zorgt ervoor dat de hersenen hun werk niet goed kunnen doen. Je voelt je onrustig, waardoor je snel bent afgeleid, moe bent en prikkelbaar. Maar ook je geheugen lijdt hieronder. Vaak heb je moeite met het volgen van gesprekken of ben je vergeten wat iemand een uur eerder aan je verteld heeft.

Door een voedende ademhaling toe te passen (dat is door de neus ademen en leren meer zuurstof per ademteug op te nemen), zorg je weer voor een continue aanvoer van zuurstof naar de hersenen. Niet alleen voel je je ontspannen, maar je hersenen zijn ook niet meer overprikkeld. Je zult merken dat je prestaties vooruit gaan en dat je geheugen verbetert.

14. Vermindert eczeem

Ook eczeem ontstaat door een overreactie van het immuunsysteem. Net als bij hooikoorts en astma raakt je weerstand van slag. Je kunt er constitutioneel eczeem door krijgen (een chronische vorm van eczeem) of contact eczeem. Bij deze laatste heb je er alleen last van als je in contact komt of bent gekomen met een stof waar je lichaam op reageert, zoals bijvoorbeeld parfum of andere cosmetica.

Door een slechte weerstand is ook je huid minder beschermd. Deze raakt geïrriteerd, droogt uit en gaat jeuken. Daardoor is de huid ook weer vatbaarder voor infecties. Een gezonde ademhaling kan de oplossing zijn. Door over te schakelen naar een rustige neusademhaling voorzie je je hele lichaam van zuurstof. CO2 en zuurstof komen in balans en je immuunsysteem komt tot rust. Het zal geen aanleiding meer zien om op elk stofje te reageren. Deze manier van ademhalen zal zeker terug te zien zijn in de huid, die gezond, sterk en soepel zal worden.

15. Minder COPD en bronchitis

Bij mensen met COPD zijn er ontstekingen in de longen. Het kan gaan om chronische bronchitis (hierbij zijn de bronchiën ontstoken) of longemfyseem (dan zijn de longblaasjes kapot). Soms valt er met de klachten van COPD goed te leven, maar anderen hebben zoveel last dat ze extra zuurstof nodig hebben en zich alleen maar moe voelen.

Met de Buteyko ademhaling valt veel te verbeteren. Schade aan de longen kan niet ongedaan gemaakt worden. Wel kunnen klachten verlicht worden en kun je zelfs met beschadigde longen leren meer zuurstof op te nemen. Dat kan goed helpen om meer energie te hebben op een dag. Als je een gezonde manier van ademhalen leert, kun je ervoor zorgen dat de ontstekingsreacties in je longen verdwijnen en dat je het minder benauwd zult hebben.

Leren ademhalen volgens Buteyko

Ademhalen, dat waarvan je dacht dat het vanzelf ging, blijkt dus iets te zijn waar je toch wat aandacht aan moet besteden. Het kan veel invloed op je gezondheid hebben, op hoe fit en energiek je je voelt. Er is een gezonde manier van ademhalen en die kun je leren door een training te volgen.

Deze training kan gevolgd worden door volwassenen en kinderen. Kinderen hebben vaak minder moeite om deze nieuwe ademtechniek onder de knie te krijgen. Als volwassene kost dat net wat meer tijd, wat ook geen wonder is. Je hebt je hele leven al op een bepaalde manier adem gehaald.

Maar het is de moeite waard om het te proberen. Niet alleen kun je er veel mee winnen op het gebied van je gezondheid, het is ook nog eens een volledig natuurlijke manier om van klachten af te komen en je lichaam gezonder te krijgen. Er is geen medicatie voor nodig of vreemde technieken die niet bij het lichaam passen. Je gaat gewoon door met ademhalen, alleen wel op een voedende, gezonde manier.