Huidproblemen en Buteyko Therapie
Huidproblemen aanpakken met de Buteyko Ademhaling Methode
Als je geen huidproblemen hebt, sta je er waarschijnlijk niet zo bij stil, hoe belangrijk de huid eigenlijk is. De huid beschermt ons elke dag opnieuw, maar het is ook ons visitekaartje naar de buitenwereld toe. Daarom kunnen huidproblemen ook een grote sociale impact hebben. Denk aan acne of huiduitslag die zichtbaar is.
Huidproblemen, zoals uitslag, acne of eczeem worden vaak aangepakt met zalfjes of hormooncrèmes. Toch is dit vaak niet effectief genoeg, de klachten houden aan. Dit kan je leven behoorlijk verstoren. De huid is gevoelig en reageert op van alles. Wist je dat je door je ademhaling aan te passen, je problemen zou kunnen verminderen? In dit artikel lees je er alles over.
De structuur van de huid
Onze huid zit aan de buitenkant, maar gek genoeg beseffen we vaak niet eens wat deze allemaal voor ons doet. Het is ons grootste orgaan en net zo belangrijk voor ons welzijn als bijvoorbeeld de maag of de lever. Zonder huid zou je niet kunnen overleven. De huid bestaat uit drie lagen:
- De opperhuid: De bovenste laag bestaat uit dode hoorncellen. Dat klinkt onsmakelijk, maar ze zorgen ervoor dat je huid moeilijker doordringbaar wordt en niet uitdroogt. Nieuwe cellen worden verder naar onderen aangemaakt en komen naar boven. De oude cellen schilferen en vallen na verloop van tijd af. In de onderste laag vind je de melanocyten. Deze maken pigment aan, wat bovenop de hoorncellen komt te liggen en de huid tegen zonlicht beschermt.
- De lederhuid of dermis. In deze laag liggen de zenuwen, lymfevaten en de bloedvaten. Deze laag zorgt er ook voor dat je huid soepel en elastisch is.
- Het onderhuidse bindweefsel. Deze laag scheidt de huid van de spieren en je vindt hier talgklieren, de haarzakjes waar haren uit groeien, bloedvaten, vet, bindweefselschotten en zweetklieren.
Functies van de huid
Je hart klopt, je longen ademen en je maag verteert eten. Maar wat doet de huid voor ons, behalve dat het een mooi laagje is dat zorgt dat onze binnenkant binnen blijft? De huid heeft vier belangrijke functies:
- Bescherming
De huid zorgt ervoor dat indringers minder makkelijk binnen kunnen dringen, zoals bacteriën en schimmels. De huid is elastisch en dit helpt beschermen tegen steken en stoten. De onderhuidse vetlaag draagt hier ook aan bij. De huid beschermt ook tegen de ultraviolette straling van de zon. Verder beschikt de huid over goede bacteriën, als het milieu van je huid gezond is, kunnen zij schadelijke bacteriën en schimmels doden.
- Regulering
De huid zorgt er mede voor dat je lichaamstemperatuur gelijk blijft. Is het warm, dan ga je zweten en gaan de haarvaatjes open staan. Doordat er meer bloed kan doorstromen, kun je overtollige warmte kwijtraken. Is het koud, dan wordt de bloedstroom daar beperkt en houd je warmte vast. Zweten is ook een functie van de huid die helpt de temperatuur te reguleren. Verder helpt de huid de vochtbalans te reguleren, zodat je vocht vast kunt houden of juist uit kunt scheiden.
- Voelen
Een andere belangrijke functie van de huid is voelen. Door het voelen van de buitenwereld kun je je veilig bewegen. Je voelt koude, warmte, aanraking, pijn, irritatie en druk. Je huid beschikt over een uitgebreid zenuwstelsel met een miljoen zenuwuiteinden waardoor je heel nauwkeurig kunt waarnemen.
- Aanmaak van vitamine D
Je lichaam heeft vitamine D nodig om je botten te vormen. We kunnen te weinig uit onze voeding halen. Je huid maakt deze vitamine aan onder invloed van zonlicht.
Klachten aan de huid
Soms raakt de balans verstoord en ontstaan er klachten aan de huid. Deze kunnen weinig invloed op je dagelijks leven hebben, zoals een puistje of een jeukerig plekje aan je hand. Maar er zijn ook huidziekten die grote gevolgen kunnen hebben voor je functioneren en hoe je je in gezelschap voelt. Denk hierbij aan eczeem, psoriasis of ernstige acne.
Het hebben van huidproblemen kan daardoor ervoor zorgen dat je je niet graag onder de mensen begeeft en dus een belemmering zijn in je dagelijks leven, je werk of zelfs je gezin. Eczeem op je handen of uitslag in je gezicht maken dat je je erg zelfbewust voelt en bang bent voor de veroordeling van anderen.
De meest voorkomende klachten aan de huid zijn:
- Uitslag
- Eczeem
- Droge en jeukerige huid
- Acne
- Psoriasis
- Roos
- Gordelroos
- Allergische reacties van de huid
- Schimmelinfecties
Behandeling van klachten
Heb je vaak last van uitslag, eczeem of welk probleem aan de huid ook, dan gaan de meeste mensen naar de huisarts of een dermatoloog (een arts die gespecialiseerd is in huidaandoeningen). Huidproblemen worden over het algemeen symptomatisch behandeld. Dat betekent dat je puur de klacht behandelt die je ziet. Voor huidproblemen komt dat neer op het smeren met zalven of crèmes, die een kalmerende of herstellende werking hebben.
Het nadeel is dat deze behandelingen (net als elke andere soort medicatie) bijwerkingen hebben. Zo kan de huid door het smeren van hormooncrèmes, zoals corticosteroïden, dun en gevoelig worden. Behandelingen tegen schimmelinfecties kunnen huidirritatie veroorzaken. Acne kan behandeld worden met benzoylperoxide, dat de bovenste laag van de huid losweekt. Het kan ook schilfering, kloven, roodheid, huiduitslag en jeuk veroorzaken. Gebruik je sterkere middelen, dan kunnen de bijwerkingen ook heftiger zijn, zoals overgevoeligheid voor licht en verkleuring van de huid.
Maar het grootste nadeel van symptomatische behandeling van de huid, is dat de achterliggende oorzaak niet aangepakt wordt. Dus de klachten komen, als je stopt met smeren, altijd weer terug. Dat kan zijn na een paar maanden of zelfs na enkele weken. Het is dweilen met de kraan open. Beter zou het zijn om uit te vinden waardoor je huid zo reageert.
De ademhaling: de motor achter een gezonde huid
Het is waarschijnlijk niet het eerste waar je aan denkt: de ademhaling als achterliggende oorzaak van huidproblemen. Maar toch is dit waar het onderzoek van dokter Buteyko naartoe leidde. En niet alleen van problemen met de huid, maar allerlei lichamelijke klachten kunnen door een verkeerde ademhaling veroorzaakt worden.
In de jaren dertig van de vorige eeuw keek dokter Buteyko naar de invloed van de ademhaling op het lichaam. Hij kwam erachter dat veel mensen chronisch hyperventileren, wat betekent dat ze te snel en te diep ademhalen. Dit verstoort de balans van het lichaam en daardoor raken veel processen van slag.
Als je er nuchter over nadenkt, is het eigenlijk niet zo vreemd dat de ademhaling zo’n grote invloed op het lichaam heeft. Je haalt 20.000 keer per dag adem, elke cel in je lichaam heeft een continue aanvoer van zuurstof nodig en je kunt maar vier minuten zonder ademhalen. Als je dus niet op een goede, voedende manier ademhaalt, zullen er zeker problemen ontstaan.
Het proces van chronische hyperventilatie
Door adem te halen, voorzie je je lichaam van de nodige zuurstof. Het is een samenspel van zuurstof opnemen en koolstofdioxide uitademen. Normaal gesproken gaat dit rustig en is alles in balans. Alleen zijn er veel mensen bij wie dit proces verstoord wordt, doordat ze te snel ademhalen.
Het is alsof we de laatste eeuw collectief besloten hebben dat sneller en dieper ademhalen beter voor ons zou zijn. Zeg je zelf ook niet tegen je kind: “Haal maar even diep adem,” om weer rustig te worden. Of als je een prestatie moet leveren, dan ga je al snel flink diep ademhalen. Je zou denken dat je daarmee meer zuurstof kunt opnemen, maar dat blijkt niet het geval te zijn.
Bij een te snelle en te diepe ademhaling neem je veel zuurstof op. In de longen wordt dit afgegeven aan de rode bloedcellen, door middel van het stofje hemoglobine. Via je bloedvaten komt de zuurstof uiteindelijk aan bij de cellen die dit nodig hebben. Om zuurstof af te kunnen geven is er echter CO2 nodig. Het probleem is nu dat je bij het diepe in- en uitademen, teveel CO2 uitstoot. Er ontstaat een tekort, waardoor je rode bloedlichaampjes de zuurstof niet kunnen afgeven.
Iedereen weet wel dat zuurstof belangrijk is om te kunnen leven. Maar zuurstof kan alleen nuttig zijn in combinatie met CO2. Deze gassen zijn normaal gesproken met elkaar in balans en hebben hun eigen functies. De te snelle ademhaling verstoort deze balans en daardoor een groot aantal processen.
Het effect van een te snelle ademhaling op de huid
Als je kijkt naar huidproblemen, kunnen deze o.a. veroorzaakt worden door allergische reacties, infecties of immuunproblemen. Maar hier achter zit het probleem van een gebrek aan zuurstof, dat op zijn beurt weer ontstaat door een tekort aan CO2. Het tekort aan zuurstof in de cellen zorgt ervoor dat het immuunsysteem overmatig geprikkeld wordt. Het gaat reageren op stoffen die niet gevaarlijk voor ons zijn. Er kunnen daardoor ontstekingen aan de huid ontstaan.
Normaal gesproken, als je ademhaling rustig is en je lichaam in balans, reageert het niet op pollen, bepaalde stoffen in cosmetica en is de weerstand tegen schimmels en bacteriën goed. Je huid is een natuurlijke barrière, die niet zomaar doordrongen kan worden. Een te diepe en snelle ademhaling echter, zorgt er ook voor dat je huid te weinig zuurstof krijgt. Daardoor wordt de huid niet gevoed en kan droog en snel geïrriteerd raken.
Elke prikkel kan de huid aanzetten tot weer een reactie. Zo kan het voorkomen dat je steeds gevoeliger wordt. Huidproblemen kunnen een reden zijn dat je niet meer in de zon kunt zitten, geen make up kunt dragen of sieraden om kunt doen. Het kan zijn dat je reageert op wasmiddelen of bepaalde stoffen. Ook op insectenbeten kan de huid extreem reageren.
Astma en eczeem
Vaak hangen problemen met de huid samen, met klachten van de ademhaling. Zo hebben mensen met astma vaak ook eczeem. De symptomen van astma zijn benauwdheid, een piepende ademhaling, veel slijm in de luchtwegen en niesbuien. Het lichaam is een intelligent systeem. Het doet er zelf alles aan om te proberen de natuurlijke balans weer terug te vinden. Helaas luisteren wij vaak niet goed naar ons lichaam.
Als er een tekort aan CO2 ontstaat, trekken de gladde spierweefsels zich samen. Glad spierweefsel bevindt zich ook rondom de longen en de luchtpijp en het samentrekken van deze spieren veroorzaakt direct benauwdheid. Ook wordt er meer slijm geproduceerd. En dit alles gebeurt dus, om ervoor te zorgen dat je ademhaling rustiger wordt. Astma is dus gewoon een verdedigingsmechanisme van het lichaam.
Omdat veel mensen met astma ook huidproblemen hebben, kun je dus eenvoudig zien dat er een verband is tussen de ademhaling en huidproblemen. Pak de ademhaling aan en je ziet al snel een grote verbetering van de klachten.
Een rustiger ademhaling, een rustiger huid
De huid is onze graadmeter voor de gezondheid. Het is niet voor niets, dat als je een gezonde huid hebt, mensen je vertellen dat je straalt. Vaak word je aangezien voor jonger, soms wel een tiental jaren. Niet alleen is dat leuk om te horen, maar je zult je ook echt beter voelen. Met een gezonde ademhaling ligt dit binnen je bereik.
De Buteyko ademhaling is de manier om je ademhaling tot rust te brengen. Je kunt deze onder de knie krijgen door een training te volgen. Hierin leer je om minder diep en minder vaak te ademen. In eerste instantie lijkt dat moeilijk, zeker als je astma hebt. Het voelt dan tegenstrijdig, als je het al benauwd hebt, om dan minder te gaan ademen.
Maar de Buteyko ademhaling is een voedende manier van ademhalen. Je kunt per ademteug meer zuurstof opnemen. Je lichaam en al je cellen wordt juist voorzien van alle zuurstof die het nodig heeft. Daardoor komen alle processen in je lichaam weer in balans en kunnen de organen hun werk goed doen. Dit betekent dus voldoende CO2, de zuurstof kan goed opgenomen worden, je hormoonspiegel en immuunsysteem komt weer in balans.
De symptomen die je had, zullen daardoor verbeteren. De constante huidirritatie verdwijnt, omdat de huid goed voorzien wordt van zuurstof. De barrièrefunctie van de huid is weer actief en kan je beschermen tegen schimmels en bacteriën. Ontstekingen zullen minder vaak voorkomen of zelfs verdwijnen. Je huid wordt sterker en steviger, oneffenheden en schilferen, puistjes en bulten zullen veel minder frequent voorkomen. Door een gezonde ademhaling zal je huid weer gaan stralen.